“ กระท่อม” พืชยาสู่ยาเสพติดโบราณเช่นใช้ใบกระท่อมเพื่อรักษาการติดเชื้อในลำไส้ท้องเสียกระท่อมเป็นพืชที่มีการใช้เป็นยามาอย่างยาวนาน แต่ 4 ประสะกระท่อมบรรเทาอาการปวดกล้ามเนื้อลดไข้บรรเทาอาการไอและท้องร่วงโดยใช้ใบสดหรือใบแห้งนำมาเคี้ยวสูบหรือชงเป็นน้ำชาและบางพื้นที่ก็กล่าวต่อ ๆ กันมาว่าสามารถรักษาบรรเทาโรคเบาหวานได้ในหนังสือ“ พืชกระท่อมในสังคมไทย” โดยสำนักงานคณะกรรมการป้องกันและปราบปรามยาเสพติดกระทรวงยุติธรรมได้กล่าวถึงการใช้พืชกระท่อมเป็นยารักษาโรคตามภูมิปัญญาพื้นบ้านและตำรับยาแผนโบราณมีตัวอย่างดังนี้ยาประสะกระท่อมเอาเทียนทั้ง 5 ฝางเสนแก่นสนครั้งงาช้างสักขีแก่นจันทน์ทั้ง 2 ข่าใบเทียนใบทับทิมใบชิงช้าชาลีเขากวางใบมะลิซ้อนใบมะลิลาเอาสิ่งละ 1 สลึงกำลังวัวเถลิงขิงแห้งขมิ้นชันการะบูนเอาสิ่งละ 1 เฟืองขมิ้นอ้อย 1 สลึงเฟืองกระบือ 2 สลึงไพลหมกไฟ 1 บาทใบกระท่อมเท่ายาทั้งหลายบดปั้นแท่งด้วยสุราแก้ปวดมวนละลายน้ำกานพลูต้มกินยานี้แก้โรคธาตุพิการ (อย่างแรง) ยาประละกระเอาเทียนทั้ง 5 ฝางเสนแก่นสนครั้งงาช้างสักแก่นจันทน์ทั้ง 2 ข่าใบเทียนใบทับทิมใบชิงช้าชาลีเขากวางใบมะลิซ้อนใบมะลิลาเอาสิ่งละ 1 สลึงกำลังวัวเถลิงขิงแห้งขมิ้นชันการะบูนเอาสิ่งละ 1 เฟื้องขมิ้นอ้อย 1 สลึงเฟืองกระบือ 2 สลึงไพลหมกไฟ 1 บาทใบกระท่อมเท่ายาทั้งหลายบดปั้นแท่งด้วยสุราแก้ปวดมวนละลายน้ำกานพลูต้มกินยานี้แก้โรคธาตุพิการ (อย่างแรง) ยาทําให้อดฝิ่นเอาขี้ยา 2 สลึงเถาวัลย์เปรียงพอประมาณกัญ (น) ชาครึ่งใบกระท่อมเอาให้มากกว่ายาอย่างอื่นต้มกินให้กินตามเวลาที่เคยสูบฝิ่นเมื่อกินไป 1 ถ้วยให้เติมน้ำ 1 ถ้วยให้ทำดังนี้จนกว่ายาจะจืดเมื่อกินจนนำจืดแล้วยังไม่หายให้ต้มกินหม้อใหม่คัมภีร์แพทย์ไทยแผนโบราณเล่ม 1 ขุนโสภิตต่อไปกลักษณ์ (อำพันกิตติขจร)
บรรณลักษณ์ (อำพันกิตติขจร) (สมาคมเภสัชกรรมไทยโบราณแห่งประเทศไทย) ยาหนุมานจองถนนปิดมหาสมุทรเบญกานีผลกล้วยตีบใบกระท่อมใบกระพังโหมใบทับทิมลูกทับทิมอ่อนใบสะแกซันย้อยดินกินกระเทียมกรอบบดละลายน้ำเปลือกต้นคางแก้ท้องร่วงอย่างแรงยาแก้บิดลงเป็นเลือดใบกระท่อมขมิ้นอ้อยไพลเมล็ดผักกาดกระพังโหมทั้ง 2 ตำใส่กระบอกไม้ไผ่สีสุกเอาสุราเป็นน้ำหลามแทรกฝนกินแก้บิดดอกกระท่อมรูปทรงสวยออกเป็นช่อตุ้มกลม (head) คล้ายดอกกระถินขนาด 3-5 ซม. เมื่อแรกบานสีขาวนวลแล้วเปลี่ยนเป็นสีเหลืองแกมน้ำตาลใน 1 ช่อประกอบด้วยดอกย่อยขนาดเล็กสีขาวอมเหลืองจํานวนมากดอกย่อยสมบูรณ์เพศ •ผลกระท่อมเป็นรูปไข่ขนาดเล็กประมาณ 5-7 มม. กระท่อมเป็นพืชที่อยู่ในวงศ์เดียวกับกาแฟอยู่ในสกุล Mitragyna
หอพรรณไม้กรมป่าไม้ สล็อต ออนไลน์
รายงานไว้ว่าพืชในสกุลนี้ในประเทศไทยมีอยู่ 5 ชนิด ได้แก่
1. Mitragyna diversifolia (Wall ex G. Don) Havil. N ท้องถิ่นว่ากระท่อมขี้หมูกระทุ่มดงกระทุ่มท่อมขี้หมูตุ้มน้ำ
2. Mitragyna hirsuta Havil. มีชื่อท้องถิ่นว่ากระทุ่มโคกตุ้มเขาทุ่มพาย
3. Mitragyna parvifolia Korth. มีชื่อท้องถิ่นว่ากระทุ่มใบเล็ก
4. Mitragyna rotundifolia (Roxb.) Kuntze กระทุ่มเนินแก่นเหลืองตุ้มกว้าวมีชื่อท้องถิ่นว่า
5. Mitragyna speciosa (Korth.) Havil. มีชื่อท้องถิ่นว่ากระท่อมท่อมถ่างสายพันธุ์“ กระท่อม” เป็นไม้ยืนต้นขนาดกลางเนื้อแข็งมีถิ่นกำเนิดในเขตร้อนชื้นแถบเอเชียตะวันออกเฉียงใต้โดยเฉพาะประเทศไทยมาลายูจนถึงเกาะนิวกินีกระท่อมมีหลายสายพันธุ์
ในแต่ละพันธุ์มีความแตกต่างกันออกไปโดยเฉพาะลักษณะของใบที่สำคัญมี 3 สายพันธุ์ดังนี้
1. กระท่อมพันธุ์ก้านแดงมีก้านและเส้นใบสีแดงมีรสชาติขมกว่ากระท่อมก้านเขียวและมีฤทธิ์ยาวนานกว่าประมาณ 30 นาที
2. กระท่อมพันธุ์ก้านเขียว (แตงกวา) มีเส้นใบสีเขียวอ่อนกว่าแผ่นใบนิยมมากกว่าก้านแดงเพราะมีรสชาติที่ขมน้อยกว่าก้านแดง
3. ยักษ์ใหญ่ (หางกุ้ง) มีใบขนาดใหญ่กว่าพันธุ์อื่นและส่วนบนของขอบใบเป็นหยัก
อาการข้างเคียงอาการข้างเคียงที่พบบ่อย ได้แก่ ปากแห้งปัสสาวะบ่อยเบื่ออาหารท้องผูกอุจจาระแข็งเป็นก้อนเล็ก ๆ นอนไม่หลับถ้าเสพใบกระท่อมในปริมาณมาก ๆ จะทำให้มึนงงและคลื่นไส้อาเจียน (เมากระท่อม) แต่ในบางรายเสพเพียง 3 ใบก็ทำให้เมาได้ในรายที่เสพใบกระท่อมมาก ๆ หรือเป็นระยะเวลานานมักจะทำให้เกิดการเปลี่ยนแปลงของเม็ดสีขึ้นที่บริเวณผิวหนังทำให้ผู้ที่รับประทานมีผิวคล้ำและเข้มขึ้นและยังพบอีกว่าการเสพกระท่อมโดยไม่ได้รูดเอาก้านใบออกจากตัวใบก่อนอาจจะทำให้เกิดอาการที่เรียกว่า 136